مسئولیت های دولت مردم سالار درباره مشارکت سیاسی مردم از منظر قرآن

نویسندگان

محمود شفیعی

چکیده

حکومت به مثابه امر جامعه شناختی پدیده ای ارتباطی است که از ارتباط فرمانروایان و فرمانبرداران تشکیل شده است. از منظر دینی دو طرف این رابطه دارای حقوق و تکالیف مشخص اند. تا کنون به حقوق فرمانروایان و تکالیف مردم بیش از حد توجه شده و در مقابل از حقوق مردم و مسئولیت های حاکمان غفلت گردیده است. از منظر قرآن حکومت از امور مشترک است و مردم مانند حاکم در آن سهیم اند و درنتیجه به اندازه ای که شراکت مردم در فرایند تصمیم سازی های سیاسی تضمین گردد، به همان اندازه حکومت مشروع، وگرنه غیرشرعی خواهد بود. در راستای اثبات فرضیه با طرح جامعه آرمانی قرآنی که در آن مردم نه عوام که بالغ اند، نه بی سواد که آموزش دیده اند، نه جاهل که عاقل اند، نه درجه بندی شده که برابرند، کارشان با تعاون و همیاری و ولایت همگانی بر همدیگر پیش می رود، تلاش کرده ایم با استخدام هفت قاعده و نظریه و تمرکز بر آیه شورا در سوره آل عمران دربارة حقوق سیاسی مسئولیت آفرین برای دولت و فرمانروایان دینی بحث کنیم. نتیجه نهایی این است که حکومت های مردم سالار امروز که در آن مشارکتِ فعالانه مردم در عرصه سیاسی تسهیل گشته است، از حکومت های دیگر که کمترین زمینه برای استیفای حقوق سیاسی مردم وجود دارد، مشروعیت بیشتری برخوردارند و هرگونه توافق در زمینه تضمین حقوق سیاسی مردم در خصوص امکان مشارکت بیشتر آنان در فرایندهای تصمیم سازی، برای حاکم از لحاظ قانونی و شرعی الزام آور است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نشانه شناسی گفتمان اسلام سیاسی مردم سالار آیت الله سیستانی

جامعه قومی- فرقه ای عراق، بعد از سقوط بغداد در سال 2003 صحنه رقابت و منازعه گفتمان های متعددی بوده است. با توجه به تاثیرات بارز آیت الله سیستانی بر روند تدوین قانون اساسی و دولت سازی در شرایط جدید آن کشور، دال های گفتمان اسلام سیاسی مردم سالار ایشان و عوامل هژمونیک شدن آن در کشور عراق نه تنها برای محققین غربی بلکه برای مسلمانان، امری سوال انگیز بوده است. علیرغم وجود شباهت های متعدد گفتم...

متن کامل

کاهش سرمایة اجتماعی ، دولت و مشارکت مردم

مقالة حاضر سیاست دولت­هایی را از این منظر تحلیل می‌کند که به ضرورت واگذاریِ بخشی از قدرت به شهروندان و پاسداشت حق همسان شهروندان و دولت در اِعمال قدرت، وقعی نمی­نهند. هدف اصلی مقالة پیش رو بررسی آثار مشارکت‌ناپذیری دولت در سرمایة اجتماعی است و فرضیة پایة تحقیق بیان می‌کند مشارکت‌ناپذیری دولت به صورت کاهش سرمایة اجتماعی و انسانی نمود می­یابد و حریم جامعه، حیات مدنی شهروندان و اخلاق عمومی را به‌شدت...

متن کامل

الگوی تکریم مردم در تعامل سیاسی از منظر نهج البلاغه

تکریم مردم در تعامل سیاسی از منظر نهج البلاغه در سیرة عملی امام علی(ع) امری برجسته است. این پژوهش با هدف چیستی و چرایی و چگونگی موضوع وروش مطالعه داده بنیاد و با گردآوری کتابخانه ای تدوین یافته است. داده ها به روش توصیفی تحلیلی، تجزیه و تحلیل گردیده اند. پژوهش نشان داد که در الگوی حکومتیامام علی(ع) تکریم مردم با نگرش به کرامت ذاتی انسان و به اقتضای تکلیف انسانیاو بوده و با کشف 22 شا...

متن کامل

کاهش سرمایه اجتماعی ، دولت و مشارکت مردم

مقاله حاضر سیاست دولت­هایی را از این منظر تحلیل می کند که به ضرورت واگذاریِ بخشی از قدرت به شهروندان و پاسداشت حق همسان شهروندان و دولت در اِعمال قدرت، وقعی نمی­نهند. هدف اصلی مقاله پیش رو بررسی آثار مشارکت ناپذیری دولت در سرمایه اجتماعی است و فرضیه پایه تحقیق بیان می کند مشارکت ناپذیری دولت به صورت کاهش سرمایه اجتماعی و انسانی نمود می­یابد و حریم جامعه، حیات مدنی شهروندان و اخلاق عمومی را به شدت...

متن کامل

درآمدی بر نقشِ دولت در فرآیند مشارکت¬پذیری مردم

انگارة مشارکت مردم در ادارة امور کشور، قدمتی به دیرینگی نخستین نمودهای زیستِ گروهی بشر دارد.صرف­ نظر از تبارشناسی ایدة مشارکت، برداشت خاص آن (مشارکت سیاسی)،محصول زایش فکر دموکراسی در دوران جدید و به رسمیت شناختن حق حاکمیت یکایک انسا­ن­ها در تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش است. امروزه این حقیقتِ تاریخی گویای آن است که شهروندان حق دارند آزادانه یا به واسطة میثاقی که با دولت دارند...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

ناشر: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

دوره 17

شماره شماره 66 - تابستان 93 2015

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023